🦷 همه چیز درباره شکستگی کامپوزیت دندان 🩹

کامپوزیت‌های دندانی، مواد پر کننده‌ای هستند که به‌طور خاص برای ترمیم و زیباسازی دندان‌ها طراحی شده‌اند. این مواد معمولاً ترکیبی از رزین‌های مصنوعی و ذرات شیشه یا سرامیک هستند که به آن‌ها استحکام و ظاهر طبیعی می‌بخشند. ضربه یا فشار، خوردن غذاهای سخت، عدم رعایت بهداشت، استفاده نادرست از دندان ها، کیفیت پایین مواد و عدم اتصال صحیح از عمده ترین دلایل شکستن کامپوزیت ها هستند.

کامپوزیت اصولی چگونه انجام میشود؟

قبل از اینکه درباره دلایل شکستن کامپوزیت حرف بزنیم، باید با این روش رایج و موثر برای ترمیم و زیبایی دندان ها آشنا شوید. از همان ابتدای کار که شما اقدام به انجام کامپوزیت میکنید مراحل زیر را طی میکنید:

بیشتر بخوانید:  برای کامپوزیت کجابرم؟ بهترین مرکز کامپوزیت کجاست؟

1. مشاوره اولیه و برنامه‌ریزی درمان

   ابتدا باید دندان های شما به صورت دقیق معاینه شود، دندانپزشک ابتدا تاریخچه پزشکی بیمار و نیازهای دندانی او را بررسی می‌کند.

   معاینه بالینی: دندان‌ها و لثه‌ها معاینه می‌شوند تا مشکلاتی مانند پوسیدگی، ترک، و شکستگی شناسایی شوند.

   عکسبرداری: ممکن است دندانپزشک از اشعه ایکس استفاده کند تا وضعیت داخلی دندان‌ها و ریشه‌ها را بررسی کند.




2. آماده‌سازی دندان

   با استفاده از مته و ابزارهای دندانپزشکی، پوسیدگی و بافت آسیب‌دیده دندان برداشته می‌شود و دندانپزشک باید اطمینان حاصل کند که تمام پوسیدگی‌ها به‌طور کامل حذف شده‌اند.

   بس از حذف پوسیدگی، دندان با آب و محلول شستشو تمیز می‌شود تا از باقی‌مانده‌ها و آلودگی‌ها پاک گردد و بعد از آن دندان هارا خشک میکنند تا چسبندگی کامپوزیت بیشتر شود.




3. انتخاب رنگ کامپوزیت

   دندانپزشک باید رنگ کامپوزیت را با توجه به رنگ دندان‌های طبیعی بیمار انتخاب ‌کند. دلیل مهم بودن این فرایند این است که دندان پزشک باید به نور محیط و سایه دندان ها توجه ویژه داشته باشد تا بهترین هماهنگی بین آنها ایجاد کند.




4. استفاده از ماده چسبنده (Bonding Agent)

   برای بهتر چسبیدن کامپوزیت، از یک ماده چسبنده که بر سطح دندان میچسبد استفاده میشود این ماده باید به صورت یکنواخت در سطح دندان پخش شود تا چسبندگی به حداکثر برسد.




5. قرار دادن کامپوزیت

   برای اعمال کردن کامپوزیت نیاز است آنرا به‌صورت لایه‌لایه بر روی دندان قرار دهند. هر لایه باید شکل داده شود و با دقت روی دندان قرار گیرد.

   بعد از قراردادن کامل کامپوزیت نوبت به فرآیند سخت شدن آن میرسد، دندانپزشک از یک منبع نور خاص برای سخت کردن کامپوزیت استفاده می‌کند. این فرآیند باعث ایجاد یک پیوند محکم و استحکام کامپوزیت می‌شود.




6. شکل‌دهی و صیقل‌دهی

   زمانی که تمام لایه های کامپوزیت قرارداده شد، دندانپزشک شکل نهایی کامپوزیت را بررسی کرده و تغییرات لازم را اعمال می‌کند. یکی از مهم ترین این موارد این است که اطمینان حاصل کند که کامپوزیت به‌طور صحیح با دندان‌های مجاور هماهنگ است یا نه؟! و آیا باز هم نیاز به بهبود دارد.

   دندانپزشک دندان‌ها را با ابزارهای مخصوص صیقل میدهد تا سطحی صاف و براق حاصل شود. و بعد از آن هم دندانپزشک آخرین بازدید خود را برای اطمینان از کیفیت کار انجام میدهد.




7. بررسی و نهایی‌سازی

   در واقع این قسمت نشان میدهد که سطح تخصص دندانپزشک شما چقدر است!

   در اینجا پزشک از شما میخواهد آزمون بایت را انجام بدهید، دندانپزشک از بیمار می‌خواهد تا دندان‌هایش را به هم بفشارد تا ببیند که آیا بایت صحیح است یا خیر.

آزمون بایت چیست؟

اسمی که در دندانپزشکی با آن مواجه میشوید، در زیر، اطلاعات مربوط به آزمون بایت و مراحل آن به‌صورت یک جدول آورده شده است:

مرحله	توضیحات
1. قرار دادن کاغذ بایت	دندانپزشک از کاغذ مخصوص بایت (Articulating Paper) استفاده می‌کند که فشار بین دندان‌ها را هنگام بسته شدن نشان می‌دهد.
2. بررسی نتایج	دندانپزشک با مشاهده نقاط رنگی روی دندان‌ها، نقاط فشار زیاد یا ناهماهنگی در بایت را تشخیص می‌دهد. این نقاط ممکن است نیاز به تنظیم داشته باشند.
3. تنظیم و اصلاح بایت	در صورت وجود نقاط فشار زیاد، دندانپزشک با تراشیدن بخش‌های اضافی کامپوزیت، این نواحی را اصلاح می‌کند. این فرآیند تا رسیدن به بایت صحیح چند بار تکرار می‌شود.
4. تست حرکات فکی	دندانپزشک از بیمار می‌خواهد حرکات فک مانند جلو بردن و جابجایی به طرفین را انجام دهد تا ببیند آیا کامپوزیت در این حرکات تداخل ایجاد می‌کند یا خیر.
5. بررسی نهایی راحتی بیمار	دندانپزشک از بیمار می‌پرسد آیا در بستن فک یا جویدن احساس ناراحتی دارد یا خیر. در صورت وجود ناراحتی، تنظیمات بیشتری انجام می‌شود.
اهمیت آزمون بایت
پیشگیری از مشکلات طولانی‌مدت (درد فک، سندرم TMJ)، افزایش طول عمر کامپوزیت، و اطمینان از راحتی و کارایی جویدن.

قیمت دقیق کامپوزیت بر اساس جدول

قیمت کامپوزیت دندان بسته به عواملی همچون نوع مواد استفاده شده، برند کامپوزیت، مهارت دندانپزشک، و مکان جغرافیایی کلینیک متفاوت است. جدول زیر به‌طور معمول انواع مختلف کامپوزیت‌ها و قیمت آن‌ها را در سال 2024 در ایران نشان می‌دهد. توجه داشته باشید که قیمت‌ها می‌تواند در کلینیک‌های مختلف متغیر باشد.

نوع کامپوزیت	ویژگی‌ها	قیمت تقریبی به ازای هر دندان (تومان)
کامپوزیت نانوهیبرید	مقاومت بالا، مناسب برای دندان‌های جلو و عقب، طبیعی	1,500,000 - 3,000,000
کامپوزیت میکروهیبرید	زیبایی مناسب، مقاومت متوسط، مناسب برای دندان‌های جلو	1,200,000 - 2,500,000
کامپوزیت نانو سرامیک	مقاومت بسیار بالا، زیبایی فوق‌العاده، مقاوم در برابر لکه	2,500,000 - 4,000,000
کامپوزیت یونیورسال	قیمت مناسب، ظاهر نسبتاً خوب، مقاومت کمتر نسبت به نانوهیبرید	800,000 - 1,800,000
کامپوزیت IPS	برند معتبر، کیفیت عالی، ماندگاری بالا، ظاهر طبیعی	2,000,000 - 3,500,000

دلایل شکستن کامپوزیت

وقتی میگوییم کامپوزیت‌ها مواد ترکیبی هستند که از دو یا چند جزء مختلف تشکیل می‌شوند پس Overloading یا فشار بر روی آنها باعث ایجاد ترک‌ها و شکستگی‌های میکروسکوپی در ساختار کامپوزیت شود. در نتیجه، ترک‌ها می‌توانند به تدریج گسترش یابند و باعث شکستن نهایی کامپوزیت شوند.

بیماری و عوامل بیولوژیکی

بیماران و مراجعه کنندگان از دکتر خود دلایل شکستن کامپوزیت را سوال میکنند، به دنبال پیشگیری از آن هستند اما بعضی اوقات، جدای از دلایل معمول عواملی مانند دندان‌قروچه (Bruxism)، عفونت‌ها یا التهاب در لثه‌ها می‌تواند به ساختار دندان و ترمیم‌ها آسیب برساند.

تنش‌های حرارتی

چون مواد ترکیبی است، تغییرات دما می‌تواند باعث ایجاد تنش درون کامپوزیت شود. اگر این تنش‌ها از حد مشخصی فراتر بروند، ممکن است منجر به شکست مواد شود. به‌عنوان مثال، انبساط سریع در دماهای بالا یا انقباض سریع در دماهای پایین می‌تواند تنش‌های داخلی ایجاد کند. به طور مثال شما یک لیوان آب سرد بخورید وبعد از آن یه لیوان چایی میل کنید! این فرآیند به شدت تنش حرارتی را افزایش میدهد.

نفوذ آب

تماس با مواد شیمیایی خاص (مانند حلال‌ها) می‌تواند باعث آسیب به ساختار کامپوزیت و کاهش مقاومت آن شود مانند آب و رطوبت به داخل کامپوزیت‌ها می‌تواند باعث ضعیف شدن پیوندهای شیمیایی و در نهایت شکستن آنها شود.

ساختار نادرست

عدم توزیع یکنواخت مواد در کامپوزیت می‌تواند باعث ایجاد نقاط ضعف و تنش‌های غیرمجاز در ساختار شود. وقتی نزد دکتر غیر متخصص میروید در واقع این مورد را به جان میخرید، عیوبی که در طول فرآیند تولید مانند حباب‌ها، عیوب خنک‌کنندگی و یا ترکیب نادرست مواد ایجاد می‌شوند، می‌توانند باعث ضعیف شدن ساختار و در نتیجه شکستن کامپوزیت شوند. طراحی نادرست قطعات کامپوزیتی که منجر به توزیع نامناسب بار و تنش می‌شود، می‌تواند زمینه‌ساز شکستن کامپوزیت شود.

در زمان شکستن کامپوزیت چه کنیم؟

شکستن کامپوزیت دندانی با عنوان شکستن ترمیم کامپوزیت (Composite Restoration) شناخته می‌شود، عمده دلایل آن همانجور که گفتیم ضربه، جویدن مواد سخت، یا مشکلات ساختاری اما این همه ماجرا نیست!

بررسی کردن جدی دندان

ابتدا خونسردی خود را حفظ کنید، اگر دندان درد دارید باید به دقت دندان را بررسی کنید تا مطمئن شوید که آیا تنها کامپوزیت شکسته یا دندان طبیعی نیز آسیب دیده است.

بیشتر بخوانید:  با انواع روکش دندان آشنا شوید

اجتناب از استفاده از دندان آسیب‌دیده

از جویدن با دندان آسیب‌دیده خودداری کنید تا از آسیب بیشتر جلوگیری شود. این شامل پرهیز از مصرف غذاهای سخت، چسبناک یا داغ است.

شستشوی دندان

با آب گرم و نمک دهان خود را بشویید تا هر گونه آلودگی یا باقی‌مانده غذا را پاک کنید. این کار همچنین می‌تواند به کاهش التهاب و ناراحتی کمک کند. اگر هنوز هم درد دارید، می‌توانید از مسکن‌های معمول مانند ایبوپروفن یا استامینوفن استفاده کنید. حتماً دوز مناسب را طبق دستورالعمل مصرف کنید.

تماس با دندان‌پزشک

هر چه سریع‌تر با دندان‌پزشک خود تماس بگیرید و یک نوبت فوری بگیرید. دندان‌پزشک باید وضعیت دندان را ارزیابی کند و درمان مناسب را انجام دهد. هنگام تماس حتما جزئیات حادئه و وضعیتی که از بررسی دندان خود مشاهده کردید را توضیح دهید.

نکته مهم درباره کامپوزیت دندان

اگر از کامپوزیت‌های دندانی استفاده می‌کنید، مهم است که هر سال یکبار به دندانپزشک مراجعه کنید تا سلامت دندان‌ها و کامپوزیت‌ها بررسی شود و مشکلات احتمالی به موقع شناسایی و درمان شوند.

انواع شکستگی کامپوزیت

شکستگی کامپوزیت دندان معمولاً نشان‌دهنده وجود مشکل در کیفیت مواد یا تکنیک‌های مورد استفاده در درمان است و از انواع آن میتوان به شکستگی جزئی و شکستگی عمده اشاره کرد، در جدول زیر انواع آن را بدقت مشاهده کنید:

نوع شکستگی کامپوزیت	توضیحات	دلایل احتمالی
شکستگی جزئی (Minor Fracture)	شکستگی کوچک که ممکن است فقط در سطح کامپوزیت باشد.	فشارهای مکانیکی کم، جویدن غذاهای سخت یا تماس با اجسام سخت.
شکستگی عمده (Major Fracture)	شکستگی که بخش بزرگی از کامپوزیت را شامل می‌شود.	ضربه شدید، دندان‌قروچه (Bruxism)، یا جویدن مواد سخت.
خودبه‌خود شکستگی (Spontaneous Fracture)	شکستن کامپوزیت بدون وجود ضربه خارجی.	ضعف در پیوند بین کامپوزیت و دندان، یا کیفیت پایین مواد.
شکستگی ناشی از خستگی (Fatigue Fracture)	شکستگی ناشی از بارگذاری مکرر و چرخه‌ای.	استفاده مکرر از دندان برای جویدن غذاهای سخت یا تحت فشار قرار گرفتن.
شکستگی ناشی از تنش حرارتی (Thermal Fracture)	شکستگی که به دلیل تغییرات ناگهانی دما رخ می‌دهد.	نوشیدن نوشیدنی‌های داغ و سپس سرد یا مصرف غذاهای داغ و سرد به طور همزمان.
شکستگی ناشی از آسیب شیمیایی (Chemical Fracture)	شکستن کامپوزیت به دلیل تأثیر مواد شیمیایی.	تماس با اسیدهای قوی یا الکل که می‌تواند به تجزیه مواد کامپوزیت منجر شود.
شکستگی ناشی از طراحی نادرست (Poor Design Fracture)	شکستگی ناشی از طراحی نادرست ترمیم.	عدم توزیع صحیح بار یا استفاده از تکنیک‌های نادرست در ترمیم.
شکستگی ناشی از پیوند ضعیف (Weak Bonding Fracture)	شکست در ناحیه پیوند بین کامپوزیت و دندان طبیعی.	تکنیک‌های نادرست در آماده‌سازی سطح دندان و پیوند کامپوزیت.

مشاوره برای شکستگی کامپوزیت در مرکز کامپوزیت تهران

دنتال زعفرانیه به مدیریت دکتر جلالوند، خدمات فوری و حرفه‌ای در زمینه ترمیم شکستگی کامپوزیت دندان ارائه می‌دهد. این مرکز با استفاده از تکنیک پیشرفته چهار لایه (کامپوزیت IPS)، کامپوزیت دندان وی آی پی را ارائه می‌کند که با دوام بالا و زیبایی طبیعی شناخته می‌شود. بیماران می‌توانند در صورت شکستگی کامپوزیت، تحت ارزیابی فوری قرار گرفته و از ترمیم‌های باکیفیت و خدمات زیبایی مانند نصب ونیر کامپوزیت بهره‌مند شوند. با رعایت نکات بهداشتی، این کامپوزیت‌ها می‌توانند بیش از ۱۰ سال عمر کنند. مشاوره رایگان را امتحان کن، هم به سوالاتت پاسخ میدن و هم میتونی از کلی خدمات استفاده کنی!