تاثیر سیگار الکترونیکی بر سلامت دهان و دندان

بسیاری از افراد سوال میکنند آیا سیگار الکترونیکی باعث پوسیدگی دندانها یا عفونت لثه میشود؟ آیا اصلا سیگار الکترونیکی ضرری دارد یا جایگزینی سالم برای سیگار محسوب میشود؟

برای پاسخ به این سوال ابتدا باید بدانیم سیگار الگترونیکی اگرچه جایگزین فانتزی برای سیگار معمولی به حساب می آید و حاوی توتون نیست اما حاوی نیکوتین مشتق شده از گیاه توتون است.

سیگار الکترونیکی دودی تولید نمیکند بلکه برقی است و با باتری کار میکند. این سیگارها با تولید ایروسل که ویپ (vape) میکنید عمل میکند بنابراین در هر جایی میتوانید آن را استفاده کنید. مشکل اصلی سیگارهای الکترونیکی این است که هنوز مطالعاتی روی آن صورت نگرفته است. در سال ۲۰۱۴ سازمان نظارت بر غذا و داروی امریکا (اف دی ای) به این نتیجه رسید که سیگار الکترونیکی کاملا بررسی نشده بنابراین مصرف کنندگان آن در حال حاضر نمیدانند خطرات آن چیست و چه مقدار نیکوتین یا مواد شیمیایی مضر دیگر را در حین مصرف سیگار الکترونیکی استنشاق میکنند و آیا اصلا استفاده از این محصولات به جای سیگار فایده ای دارد یا خیر.

مطالعات بالینی برای بررسی تاثیر سیگار الکترونیکی بر روی سلامت در حال انجام است و تا زمان دستیابی به نتایج قطعی تنها به چند مورد مشخص میتوان اشاره کرد. با توجه به محتوای نیکوتین موجود در سیگار الکترونیکی میتوان گفت مصرف این سیگارها باعث پسروی لثه و مشکلات دیگر دهان و دندان میشود حتی اگر دوز آن کمتر از سیگار معمولی باشد.

تاثیر نیکوتین بر لثه

مطالعات نشان داده اند که نیکوتین (چه از طریق سیگار معمولی دریافت شود چه از طرق دیگر) به زبان، لثه و دهان آسیب وارد میکند. گزارشی که در Journal of the Indian Society of Periodontology منتشر شد نشان داد نیکوتین میتواند نقش قابل ملاحظه ای در بروز ژنژیویت و پریودنتیت (التهاب و عفونت لثه) داشته باشد که منجر به بوی بدن دهان و التهاب در بدن میشود.

نیکوتین باعث پسروی لثه میشود

نیکوتین یک منقبض کننده عروق است به این معنی که میزان خون رسانی در رگها را کاهش میدهد. اگر خون رسانی به لثه به میزان کافی انجام نشود، اکسیژن و مواد مغذی کافی به بافتها نمیرسد. بنابراین نیکوتین باعث خفگی سلولهای دهان و در نتیجه مرگ بافتهای لثه میشود.

نیکوتین علائم بیماری لثه را پنهان میکند

اگر به فریومها و کامنتهای مربوط به سیگار الکترونیکی بروید به وفور با این مفاهیم مواجه میشوید: “در این دو سالی که سیگار الکترونیکی مصرف میکنم بیماری لثه ام بسیار بهبود یافته است… از زمانی که مصرف سیگار الکترونیکی را شروع کرده ام به تایید دندانپزشک وضعیت لثه هایم بهتر شده است…”. علت این گزارشها این است که نیکوتین علائم التهاب و عفونت لثه را پنهان کرده و شناسایی آن را دشوار میسازد. هنگامی که بیماری لثه دارید جریان خون به لثه افزایش پیدا میکند و همین امر شما یا دندانپزشکتان را متوجه بیماری لثه میکند. هنگامی که لثه تحریک شده و ملتهب متورم شده و رنگ صورتی آن به قرمز تبدیل میشود و هنگامی که مسواک میزنید یا نخ دندان میکشید به سهولت خونریزی میکند.

اما با قرار گیری بافتها در معرض نیکوتین خون رسانی کاهش پیدا میکند بنابراین علیرغم بیماری لثه هیچ یک از این علائم را تجربه نمیکنید. از آنجایی که بیماری لثه از روی این علائم مشخص و بدیهی، تشخیص داده میشود ممکن است دندانپزشک بر اساس عدم وجود این علائم تصور کند لثه شما سالم است. اگر پیشروی بیماری لثه را نتوانید ببینید یا تشخیص دهید به دنبال درمان آن نیز نخواهید رفت بنابراین وضعیت لثه تان بدتر و بدتر میشود. حتی جویدن آدامس نیکوتین نیز در بلند مدت همین تاثیر مخرب را روی لثه ها خواهد داشت.

نیکوتین باعث بوی بد دهان و پوسیدگی دندان میشود

نیکوتین به عنوان ماده منقبض کننده رگها، جلوی تولید بزاق را نیز میگیرد. هنگامی که بزاق کافی در دهان تولید نمیشود دهان خشک شده و باکتریها در دهان تجمع می یابد و دندانها در معرض پوسیدگی قرار میگیرند.

نیکوتین باعث تشدید ساییدگی دندانها میشود

نیکوتین محرکی است که باعث میشود اگر دندان قروچه دارید، بیشتر و شدیدتر دندانهایتان را به هم بسایید. حتی اگر عادت دندان قروچه و بهم فشردن دندانها را نداشته اید نیکوتین میتواند باعث شروع این عادت مضر شود.

توصیه ای برای مصرف کنندگان سیگار الکترونیکی

توصیه میشود اگر میخواهید سیگار الکترونیکی بکشید، به علائم بیماری لثه خیلی توجه کنید. از آنجایی که نیکوتین علائم بیماری لثه را پنهان میکند، بیشتر باید بر پیشگیری از بیماری لثه تمرکز داشته باشید. همچنین به دندانپزشک بگویید که سیگار الکترونیکی مصرف میکنید تا هنگام معاینه دهانتان، شیار بین لثه و دندان را با پروب اندازه گیری کند. اگر فاصله بین مرز لثه و دندان زیاد بوده و پاکِتها عمیق باشند، به این معنیست که اتصال لثه به دندان کاهش یافته و لثه دچار بیماری شده است.

شکل- تصویر سمت چپ لثه سالم و تصویر سمت راست لثه بیمار را نشان میدهد. همان طور که میبینید با پروب عمق پاکت اندازه گیری شده و عمیق بودن آن مشخص شده است (در تصویر سمت چپ).